Ορθόδοξη Mπλογκόσφαιρα

Θαύμα στην Αμερική του πατρός Εφραίμ

του Αρχιμ. π. Μελετίου Βαδραχάνη

Το 1960 ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης (1927-2001), μεγάλος ελληνοαμερικανός θεολόγος και μετέπειτα καθηγητής της δογματικής στη θεολογική σχολή του Α.Π.Θ. σε επιστολή του προς τον λόγιο αγιορείτη μοναχό Θεόκλητο Διονυσιάτη έκανε έκκληση το Άγιο Όρος να στείλει μοναχούς και να ιδρυθεί ένα τουλάχιστον ή περισσότερα-αν ήταν δυνατόν-μοναστήρια στην Αμερική. Ο π. Ιωάννης έλεγε ότι χωρίς μοναχισμό και προβολή του ασκητικού πνεύματος της Ορθοδοξίας, η Ορθοδοξία στην Αμερική θα εκλείψει ή θα μεταβληθεί σε κάτι άλλο. Θα καταντήσει σαν τον παπισμό και σαν τον προτεσταντισμό, που έχουν καταργήσει κάθε νηστεία και ασχολούνται με οτιδήποτε άλλο εκτός από την άσκηση και τη νήψη ( πρβλ μοναχού Νικοδήμου Μπιλάλη, Όσιος Αθανάσιος Αθωνίτης, τόμος 1ος Άγιον Όρος Αθήναι 1975 σελ. 274-275 ). Αυτό που ζητούσε ο π. Ιωάννης το 1960, και δυστυχώς το Άγιον Όρος δεν μπόρεσε να το ικανοποιήσει, το πραγματοποίησε ο Θεός δεκατέσσερα χρόνια μετά, ήσυχα και χωρίς τυμπανοκρουσίες και χωρίς να το αντιληφθεί κανείς.

Το 1979 φθάνει στον Καναδά, για λόγους υγείας, ο ιερομόναχος π. Εφραίμ, ηγούμενος της Ι. Μ. Φιλοθέου του Άγίου Όρους, πνευματικό τέκνο του ησυχαστού Ιωσήφ, ο οποίος ανακαίνισε και επάνδρωσε με μοναχούς του, εκτός από την μονή του Φιλοθέου και τις μονές Καρακάλλου, Ξηροποτάμου και Κωσταμονίτου. Ήταν γνήσιος εκπρόσωπος της παλαιάς αγιορείτικης παραδόσεως και ο εκ των κυρίων παραγόντων της αναστηλώσεως και ανασυγκροτήσεως του αγιορειτικού μοναχισμού. Ο π. Εφραίμ, μόλις έφθασε στον Καναδά και άρχισε τις εξετάσεις στους γιατρούς συγχρόνως άρχισε να εξομολογεί να νουθετεί να διδάσκει τους αποδήμους Έλληνες που βρισκόταν εκεί. Η ποιμαντική του δράση, κατόπιν προσκλήσεων, από τον Καναδά εξαπλώθηκε στις Η.Π.Α. Έκτοτε οι επισκέψεις συνεχίσθηκαν και η ποιμαντική προσφορά του όλο και αυξανόταν. Τότε σιγά-σιγά άρχισε να καλλιεργείται η σκέψη να ιδρυθεί μοναστήρι στην Αμερική, ώστε ο ελληνισμός να έχει μία μόνιμη βάση ανεφοδιασμού. Πράγματι άρχισαν ενέργειες και ιδρύθηκαν στην αρχή δύο μοναστήρια, το ένα στο Μόντρεαλ του Καναδά και το άλλο στο Πίτσμπουρκ των Η.Π.Α. Το θεϊκό αυτό πείραμα είχε μεγάλη επιτυχία και συνεχίσθηκε με την ίδρυση και άλλων μοναστηριών, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν 19 μοναστήρια και να δημιουργούνται άλλα δύο αυτή τη στιγμή. Και οι προτάσεις και οι δωρεές γαιών-και μάλιστα από ετεροδόξους και αλλοθρήσκους-συνεχίζονται και υπάρχει προοπτική ιδρύσεως και άλλων. Τελευταία ο π. Εφραίμ δέχθηκε πρόσκληση να ιδρύση μονή και σε άλλη ήπειρο. Ας ευχηθούμε και η πρόσκληση αυτή να πραγματοποιηθεί. Οι εκτάσεις που εκτείνονται τα μοναστήρια αυτά, είναι τεράστιες 400-1500 στρέμματα. Πρόσφατα Εβραία δώρισε 2.000 στρέμματα στο Νέο Μεξικό, για να ιδρυθεί καινούργιο μοναστήρι. Τα μοναστήρια είναι και ανδρικά και γυναικεία. Οι μοναχοί από την Ελλάδα είναι ελάχιστοι, η πλειονότητα των μοναχών αποτελείται από γηγενείς ορθοδόξους της Αμερικής διαφόρων εθνοτήτων και από προσηλύτους. Έχουν γίνει ορθόδοξοι, Μορμόνοι, Μουσουλμάνοι, Ινδοί, Εβραίοι, Παπικοί, Προτεστάντες. Η γλώσσα των ακολουθιών είναι η ελληνική χωρίς τα ελάχιστα αγγλικά και όλοι οι μοναχοί μαθαίνουν την ελληνική γλώσσα και την βυζαντινή μουσική.

Αρκετοί από αυτούς έχουν έλθει για κάποιο διάστημα και στο Άγιο Όρος, για να γνωρίσουν την μοναστική ζωή και παράδοση στην κοιτίδα της. Τα μοναστήρια όλα αυτά έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια περίπου. Οι ομογενείς έχουν αγκαλιάσει τις μονές με μία αγάπη άνευ προηγουμένου. Πολλοί εκκλησιάζονται κάθε Κυριακή και γιορτή και παρακολουθούν το δύσκολο τυπικό των ακολουθιών ευχαρίστως. Το σπουδαιότερο είναι ότι τα μοναστήρια άρχισαν να επηρεάζουν και τους ιερείς μας επί το παραδοσιακότερον. Το επισκέπτονται συχνά, ανανεώνουν τις πνευματικές τους δυνάμεις, υιοθετούν εκκλησιαστικές και παραδοσιακές ποιμαντικές μεθόδους, ρασοφορούν, γίνονται ευαίσθητοι στα δογματικά θέματα, και αντιδρούν στον συγκριτισμό και στον οικουμενισμό, που πάνε να ενώσουν όλες τις θρησκείες ασχέτως των τεραστίων και φοβερών διαφορών που υπάρχουν. Ο π. Εφραίμ έχει ως βάση του το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου στην Αριζόνα, λίγη ώρα μακριά από την πρωτεύουσα της Αριζόνας τον Φοίνικα και κοντά στην πόλη Florence. Το μοναστήρι αυτό ιδρύθηκε το 1995, μέσα στη έρημο της Αριζόνας, σε μια περιοχή που κατοικούν κυρίως Μορμόνοι. Οι Μορμόνοι είναι προτεσταντική παραφυάδα, που ιδρύθηκε το ΙΘ΄ αιώνα και δέχεται την πολυγαμία και ότι οι Αμερικανοί προέρχονται από τους Εβραίους. Έχουν ως κέντρο τους την πολιτεία Γιούτα των Η.Π.Α. και ίδρυσαν το Salt Lake City πρωτεύουσα της Γιούτα. Γύρω από το μοναστήρι αγοράσθηκαν άλλα 1200 στρέμματα, στα οποία φυτέψανε ελιές, πορτοκαλιές, λεμονιές, φυστικιές Αιγίνης, αμπέλια grape fruits και άλλα. Η περιοχή από έρημος έχει μεταβληθεί σε μία καταπράσινη όαση χάρη στο νερό, που βρήκαν άφθονο κάνοντας γεωτρήσεις. Επίσης μεταφυτεύτηκαν δένδρα που ήδη ήταν τεράστια, όπως φοίνικες και κάκτοι, που προσδίδουν μία ιδιαίτερη εξωτική ομορφιά και χάρη. Παρτέρια πλακόστρωτα, κρυφός φωτισμός τη νύκτα, συντριβάνια, ομοιώματα ζώων μέσα στους κήπους, συμπληρώνουν την παραδεισένια ομορφιά. Τα πρώτα κτίρια του μοναστηριού ήταν 4 τροχόσπιτα των 24 τετραγωνικών μέτρων περίπου, τα οποία έχουν μετατραπεί σε κτήρια, ενώ κτίσθηκαν πλήθος άλλα σε μόνιμες βάσεις. Εκτός της κεντρικής εκκλησίας του αγίου Αντωνίου ( αφιερωμένη και στον άγιο Νεκτάριο ), έχει άλλες πέντε εκκλησίες και μία υπό ίδρυση σε ένα γειτονικό βουναλάκι. Οι εκκλησίες είναι του αγίου Δημητρίου, του αγίου Γεωργίου, του αγίου Νικολάου, του αγίου Παντελεήμονος, του αγίου Ιωάννου μέσα στο καμπαναριό της μονής, και του προφήτου Ηλία που κτίζεται τώρα. Οι ρυθμοί των ναών είναι διάφοροι και από όλα τα μέρη της ορθοδοξίας καταλλήλως προσαρμοσμένα στο αμερικανικό περιβάλλον. Το μοναστήρι εκτείνεται σε μία έκταση 432 στρεμμάτων περίπου, έχει επτά ξενώνες και μπορεί να φιλοξενήσει 500 άτομα. Ο αριθμός επισκεπτών είναι τεράστιος.

Το μοναστήρι έρχεται σε επισκέψεις 2ο μετά το Γκραντ Κάνυον, το μεγάλο φαράγγι που κυλάει ο ποταμός Κολοράντο, και είναι ορατό λόγω του μεγέθους του από τη σελήνη δια γυμνού οφθαλμού. Το Γκραντ Κάνυον έχει μήκος 450 χιλιόμετρα, πλάτος στο φαρδύτερο σημείο 30 χιλιόμετρα και στο στενότερο σημείο 6,5 χιλιόμετρα, βάθος δε 1600 μέτρα. Το Γκραντ Κάνυον είναι ένα από τα επτά θαύματα του φυσικού κόσμου γι' αυτό είναι από τα μεγαλύτερα αξιοθέατα της Αμερικής. Καταλαβαίνουμε τώρα τι σημαίνει, να έρχεται το μοναστήρι του αγίου Αντωνίου δεύτερο στις επισκέψεις μετά το Γκραντ Κάνυον. Η φιλοξενία παρέχεται δωρεάν κατά το αγιορείτικο πρότυπο, και είναι αβραμιαία. Τράπεζα παρέχεται το πρωί μετά την ακολουθία και το απόγευμα μετά τον εσπερινό. Οι προσκυνητές άνδρες και γυναίκες συντρώγουν μετά των μοναχών, ακούγοντας το ανάγνωσμα από πατερικά κείμενα όπως συνηθίζεται στις οργανωμένες μονές. Στους ξενώνες υπάρχουν φρούτα, αναψυκτικά, γλυκά, ξηροί καρποι, καφές, τσάϊ, που προσφέρονται ελεύθερα. Το μοναστήρι εκτός από την φιλοξενία παρέχει και φιλανθρωπικό έργο. Έχει συσσίτια για φτωχούς και προσφέρει βοήθεια σε όποιον του ζητήσει. Στο Tucson, μια κοντινή πόλη νοτιώτερα του μοναστηριού, δημιουργείται ίδρυμα για φτωχιές και εγκαταλειμμένες γυναίκες. Συνεπώς στη μονή ησυχασμός, ιεραποστολή, φιλοξενία και φιλανθρωπία συνυπάρχουν σε μια αρμονική σύνδεση. Οι ακολουθίες γίνονται κατά το αγιορείτικο τυπικό, ελαφρά προσαρμοσμένο για τις συνθήκες της Αμερικής. Καθημερινά προσεύχονται 2-6 το βράδυ και όταν έχει ολονυκτία από τις 12 τα μεσάνυκτα μέχρι 6.30 το πρωϊ. Το απόγευμα τελείται η Θ΄ ώρα, ο Εσπερινός και το Απόδειπνο με τους Χαιρετισμούς. Οι μοναχοί είναι γύρω στους 35 και ηγούμενος είναι ο αγιορείτης ιερομόναχος Παϊσιος που είχε έρθει στην αρχή με πέντε άλλους μοναχούς από το Όρος για να το επανδρώσουν. Ο π. Εφραίμ δεν έχει διοικητικά καθήκοντα αλλά είναι ο Γέροντας των ιερών μονών, τόσο στην Αμερική όσο και εδώ στην Ελλάδα. Είναι από τους χαρισματούχους εκείνους κληρικούς, που συγκεντρώνουν πλήθος κόσμου για εξομολόγηση, νουθεσία, και πνευματική καθοδήγηση. Ακόμη και από την Ελλάδα έρχονται για να εξομολογηθούν. Και παρατηρείται το αντίστροφο φαινόμενο απ' ότι ίσχυε μέχρι τώρα, να έρχονται δηλαδή από την Αμερική για εξομολόγηση και καθοδήγηση στην Ελλάδα και μάλιστα στο Άγιο Όρος. Τώρα οι όροι αντιστράφηκαν και θα πρέπει να προσέξουμε μήπως εφησυχάζοντες για την πνευματικότητά μας, σε λίγο αναγκασθούμε να προστρέχουμε στο εξωτερικό για πνευματική βοήθεια. Ο π. Αντώνιος Μοσχονάς συνταξιούχος εφημέριος στο Tucson από τους βασικούς συνεργάτες και συμπαραστάτες του Γέροντα Εφραίμ στην περιοχή, αναφέρει ότι: «εμείς οι ιερείς και οι αρχιερείς στην Αμερική για 70 χρόνια περίπου προσπαθούσαμε να φέρουμε τον κόσμο στις εκκλησίες κάνοντας φεστιβάλ. Δηλαδή διοργανώναμε γιορτές και πανηγύρια και προσφέραμε ποτά, φαγητά, χαρά, διασκέδαση και άλλα παρόμοια. Είχαμε ξεχάσει την προσευχή το κομποσχοίνι την εξομολόγηση τη νηστεία, την άσκηση, την παράδοση της Εκκλησίας μας. Το σπουδαιότερο, δεν αφήναμε να δημιουργηθούν μοναστικά κέντρα. Τα θεωρούσαμε ότι δεν χρειάζονται και ότι δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα στην Εκκλησία μας. Και ήρθε ένα μικροσκοπικό ανθρωπάκι χωρίς κοσμικές σπουδές, χωρίς πτυχία θεολογίας, χωρίς να έχει ρηξικέλευθες και καινοτόμους ιδέες, όπως πιστεύαμε ότι έχουμε εμείς και μας θύμισε την παράδοσή μας. Δεν πούλησε σουβλάκια, γύρο, μουσακά, μπακλαβάδες και τα άλλα φαγητά της ελληνικής κουζίνας, αλλά πούλησε, ή μάλλον προσέφερε δωρεάν, τον ξεχασμένο Χριστό της Ορθοδοξίας. Δεν κάλεσε σε χορούς και διασκεδάσεις, αλλά σε αγρυπνίες και νηστείες. Και ο κόσμος, φωτισμένος από το Θεό, τον πλαισίωσε και τον περιτριγύρισε και τον ενίσχυσε. Η κοσμοσυρροή που παρατηρείται είναι άνευ προηγουμένου. Η Αμερική που προσπαθούσε να ξεφύγει από την καταναλωτική κοινωνία, την αφθονία και τον κόρο των υλικών αγαθών, με κινήματα όπως των hippies και τη στροφή προς τις ανατολικές θρησκείες, άρχισε να ανακαλύπτει τον γνήσιο και αρχέγονο χριστιανισμό της Ορθοδοξίας μας. Ο π. Εφραίμ ήρθε και έκανε μία μεγάλη σκάλα από τη γη στον ουρανό. Μας έδωσε την δυνατότητα εδώ στην Αμερική ν' ανεβαίνουμε πάνω στον ουρανό με τα μέσα της ορθοδόξου παραδόσεως. Το μοναστήρι, του Αγίου Αντωνίου εδώ στην Αριζόνα, κτίσθηκε με σημεία που έδειξε ο Θεός. Όταν ήρθε ο Γέροντας στην περιοχή μας και έψαχνε για μέρος που θα έκτιζε τη νέα μονή, ενώ προσπαθούσε να πάει αλλού, έχασε το δρόμο του και ήρθε εδώ. Έμεινε κατενθουσιασμένος. Αμέσως πήγαμε σε κτηματομεσίτη της περιοχής για να δούμε τι μπορούσαμε να αγοράσουμε. Όταν φθάσαμε στο μέρος που κτίσθηκε το μοναστήρι αργότερα, ενώ μιλούσαμε με τον κτηματομεσίτη, ακούσαμε να χτυπάνε καμπάνες όπως χτυπάνε οι καμπάνες της Φιλοθέου. Ο Γέροντας είπε τότε: «εδώ θα το κτίσουμε». Το είπα στον αείμνηστο Αντώνιο, επίσκοπο του Σαν Φρανσίσκο, στον οποίο υπαγόμαστε και κείνος είπε μέσα του «Κεφαλλονίτικη φάρσα», διότι είμαι από την Κεφαλλονιά. Μετά δύο χρόνια όμως, ενώ πηγαίναμε στο μοναστήρι και σταματήσαμε λίγο πριν φθάσουμε να φορέσουμε τα ράσα μας, γιατί φορούσαμε λαϊκά ρούχα όπως συνηθίζουμε εδώ στην Αμερική, άκουσε τις καμπάνες και ο δεσπότης. Είχε δώσει εντολή στον ηγούμενο να μην κάνουν επίσημη υποδοχή, γι' αυτό όταν φθάσαμε τον μάλωσε. Εκείνος όμως απάντησε ότι δεν χτύπησαν τις καμπάνες και ότι οι πατέρες είναι στα κελλιά. Τότε ο δεσπότης κατάλαβε τι συνέβη και μου εξομολογήθηκε τι είχε σκεφθεί όταν του ανακοίνωσα τι είχε συμβεί σε μας. Ο επίσκοπος Αντώνιος όταν γνώρισε τον π. Εφραίμ και το έργο του, μου είπε: «ο Εφραίμ θα γεμίσει την Αμερική με μοναστήρια. Πόσο τυχεροί είμαστε, που έχουμε γνωρίσει και περπατάμε και μιλάμε και ευλογούμεθα από ένα ζωντανό άγιο». Ας ευχηθούμε το «Γκραν Κάνυον» της Ορθοδοξίας μας, τα Ορθόδοξα μοναστήρια της Αμερικής, να πολλαπλασιασθούν αριθμητικά και να προοδεύουν συνεχώς ποιοτικά. Δεν ξέρουμε ποιες είναι οι βουλές του Κυρίου μας.«Μπορεί στο μέλλον η Αμερική να γίνει μία νέα Βυζαντινή Αυτοκρατορία»

Επιφυλλίδες του " Ορθοδόξου Τύπου"( Αριθ. Φύλλου 1724 ημερ. 22/02/08 )

http://agioritis.pblogs.gr/2011/01/thayma-sthn-amerikh-toy-patros-efraim-arizona.html